De ruilverkavelingen hebben weinig van ons landschap heel gelaten. Om het Nederlandse boerenlandschap weer mooi te maken bedacht de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) – voorheen Das&Boom – daarom het in 2005 het Deltaplan voor het landschap. In datzelfde jaar lanceerde de VNC in samenwerking met de ANWB het boek ‘Nederland weer mooi’.

Ogenblikkelijk brak een levendige discussie los of Nederland niet mooi genoeg was en wat nu eigenlijk de definitie van mooi was en wie dat bepaalde. De toenmalige minister Veerman van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gebruikte het boek ‘Nederland weer mooi’ als relatiegeschenk. Vervolgens ging ook het Landschapsmanifest (waarbij 34 organisaties uit de landschapsbescherming, landbouw, bouwwereld en recreatie aangesloten waren) achter de ambitie van het Deltaplan staan. De discussie verstomde.

Faalfactoren

Vreemd genoeg was er van meet af aan nauwelijks discussie over de door de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap geanalyseerde ‘faalfactoren’, waardoor volgens haar landschapsbescherming en kwaliteitsverbetering tot dan toe niet succesvol waren geweest. Volgens de VNC was het terug te voeren op

1. gebrekkige betaling

2. zonder continuïteit

3. en het niet aflatend trachten boeren te dwingen tot landschapszorg, met rigide planologische maatregelen die de boeren ‘met natuur’ op achterstand plaatsten t.o.v. boeren ‘zonder natuur’ op hun grond.

Marktconforme, concurrerende en continue betaling en afzien van dwang zouden volgens de VNC de weg openen naar doorbraken en succes in de bescherming van landschap en kwaliteitstoevoeging waar gewenst.